Wanneer moet je de knie tapen bij het patellofemoraal pijnsyndroom?

Wat is het patellofemoraal pijnsyndroom?

Het Patellofemoraal pijnsyndroom (PFPS) is de meest voorkomende oorzaak van pijn in de knie. Dit komt vooral voor bij jongvolwassenen, actieve sporters en ook weer bij een oudere populatie rond de 50 jaar.

Mensen met het patellofemoraal pijnsyndroom ervaren vaak pijn in de knie met het op-en aflopen van de trap, bij hurken, rennen en/of langdurig zitten met gebogen knieën. (1) Dit komt omdat deze activiteiten de druk op het knieschijfgewricht verhogen. Hier is het knieschijfgewricht juist voor gemaakt en dit zou zonder pijn in de knie moeten kunnen. Echter is dit dus vaak niet het geval. In de meeste gevallen heeft dit een mechanische oorzaak. Doordat de knie naar binnen valt (kneeing in) wordt de knieschijf naar buiten geduwd. Dit wordt lateralisatie genoemd. Dit geeft vaak pijn aan de binnenkant van de knieschijf omdat het kapsel hierdoor wordt overbelast. Daarnaast neemt de druk op de buitenzijde van de knieschijf toe wat kan leiden tot vocht in het onderliggende bot (botoedeem) of tot een irritatie van het kraakbeen van de knieschijf (patellofemorale chondropathie).

Om deze pijn aan de voorkant van de knie op te lossen is het essentieel om deze biomechanische oorzaak aan te pakken door o.a. de (heup)spieren te trainen, de balans te verbeteren en de de belasting op de knie gedoseerd op te bouwen. Daarnaast is het essentieel om inzicht te krijgen in het pijnmechanisme en te snappen waarom jij pijn hebt in je knie bij traplopen, hurken, fietsen en/of sporten. Ook is het erg belangrijk om te zorgen dat het herstellend vermogen van het lichaam optimaal is. Slecht slapen, stress, een verkeerde ademhaling en leefstijl zijn allemaal van invloed op de pijn in jouw knie.

In de Kniepijnvrij Methode worden al deze oorzaken stapsgewijs aangepakt! Heb jij last van je knie en wil je voorkomen dat je onnodig lang met pijn in je knie doorloopt?

Is het tapen van de knieschijf altijd effectief bij het patellofemoraal pijnsyndroom?

Tapen van de knieschijf is effectief om direct de pijn te verminderen. Dat kan het geval zijn bij een kortdurende overbelasting. Dan heeft de knie alleen wat rust nodig en met de tape geef je die mogelijkheid. Maar is de pijn in de knie al langer dan 3 maanden aanwezig dan is er vaak meer nodig en kan je de tape gebruiken om de spieren rondom de knie beter te kunnen trainen.  Echter kost het trainen van de spieren tijd.  Minimaal 6 tot 12 weken waarbij je 3x per week intensief traint. Maar vaak lukt dit trainen niet goed doordat deze oefeningen pijn geven in de knie. Het tapen van de knie kan al direct een forse pijnreductie opleveren waardoor je zonder of met nog acceptabele pijn kan trainen. Volgens onderzoek (1,2) kan dit al 4.4 punten schelen op de pijnschaal (hierbij is 0 geen pijn en 10 ondraaglijke pijn) bij het uitvoeren van een kniebuiging (single leg squat) op 1 been.  Echter niet in alle gevallen van kniepijn is het tapen van de knie effectief. Als het geen verlichting geeft bij de single leg squat of andere activiteiten die pijn doen is het niet zinvol om de knie te tapen. Daarnaast zijn er ook verschillende typetechnieken mogelijk voor verschillende aandoeningen.

In dit artikel ga ik in op het tapen van de knieschijf bij het patellofemoraal pijnsyndroom. Bij het patellofemoraal pijnsyndroom wordt de knieschijf naar binnen (mediaal) getapet als er sprake is van lateralisatie van de knieschijf door kneeing in. De knieschijf wordt hierdoor weer terug in zijn gootje getrokken en dit zorgt voor afname van de spanning op het kapsel aan de binnenzijde van de knie en het verminderen van de piekbelasting op het onderliggend kraakbeen en bot.

Wanneer moet je de knieschijf tapen bij het patellofemoraal pijnsyndroom?

Als je pijn hebt als je op 1 been door je knie (single leg squat) zakt kan dit komen door het patellofemoraal pijnsyndroom. De oorzaak hiervan is in veel gevallen het lateraliseren van de knieschijf. Dit kan je testen laten testen door een gespecialiseerde fysiotherapeut die de knieschijf naar binnen ondersteund. Als de pijn dan minimaal 2 punten minder is dan heeft het zin om de knieschijf te tapen.

Een andere reden om de knieschijf te tapen is hypermobiliteit of een instabiliteit van de knieschijf.  Mogelijk heb je in het verleden 1 of meerdere patellaluxaties gehad. Hierbij is de knieschijf uit de kom geraakt. Als gevolg hiervan kunnen de banden en het kapsel aan de binnenkant van de knieschijf zijn opgerekt waardoor de knieschijf ook eerder lateraliseert. Tapen helpt in dit geval om de knieschijf te stabiliseren en te ondersteunen waardoor de pijn afneemt en ook het gevoel van luxeren wordt hierbij verminderd.

Met de patella assist test kan je bepalen of het tapen van de knieschijf zinvol is.

Hoelang moet je de knieschijf tapen bij het patellofemoraal pijnsyndroom?

De knieschijf moet je minimaal 6 weken tapen. Gebruik deze tape dan met name bij activiteiten of oefeningen die normaal gesproken pijn opleveren waarbij je niet te diep door de knieen hoeft te zakken. Namelijk, als je diep door de knie gaat zal je de tape lostrekken. Onderzoek heeft namelijk uitgewezen dat na 10 diepe squats de ondersteuning van de tape verloren is gegaan. Het meeste effect zit dus in de dagelijkse activiteiten en in rust. Hierdoor kan het kapsel herstellen en neemt ook de overbelasting van het bot en kraakbeen van de knieschijf af omdat de belasting nu beter wordt verdeeld over het gehele knieschijf gewricht. Zo is de knie ook veel beter te trainen in, aanvankelijk, wat kleinere hoeken waarbij de belasting op het kraakbeen minder hoog is. Je zal dit direct merken in de pijn in je knie!  Deze zal veel minder zijn of zelfs geheel afwezig. Dit is een grote stap naar een verder herstel van de pijn in je knie. Leer hiervoor ook mijn blog over de beste oefeningen om de VMO te trainen.

Het idee is namelijk dat je door de tape de spieren, en met name de VMO, weer versterkt. Door de tape neemt de pijn af en ben je weer in staat om deze spieren te versterken. Een belangrijke functie van de VMO is namelijk het naar binnen trekken van de knieschijf waardoor deze stabieler is en de spanning van het binnenste kniekapsel af gaat. Doordat je zonder pijn deze spieren weer kan trainen zorg je ervoor dat de knieschijf niet meer lateraliseert en je op termijn deze tape niet meer nodig zal hebben omdat de VMO dit nu zelf kan doen.

Het nadeel van deze tape is echter dat je het dagelijks of om de dag moet vervangen. Dit in tegenstelling tot kinesiotape welke je wel een week kan laten zitten. Kinesiotape is hier echter niet voor geschikt omdat dit te veel rek bevat en hierdoor de knieschijf niet naar binnen kan trekken.

Het tapen van de knie kan ook erg effectief zijn als je erg veel last hebt van de knie. Dit hoef je dan maar een week of 2 te tapen om het kapsel te ontlasten en te laten herstellen. Je zal dan direct merken dat je in het dagelijks leven weer de trap op kan lopen en kan wandelen zonder pijn.

Hoe tape je de knieschijf bij het patellofemoraal pijnsyndroom?

Voor het tapen van de knieschijf bij het patellofemoraal pijnsyndroom gebruik je 2 verschillende soorten tape. Deze zijn te koop in een enkele verpakking. Dit is de leukotape combipack P.  De witte tape is voor het beschermen van de huid. De bruine tape is erg sterke en stugge tape. Met deze tape trek je de knieschijf weer op de goede plaats.  Hieronder lees je hoe je de tape stapsgewijs aanlegt.

1. Knip 2 stroken van 3-4 blokjes van het witte tape
2. Zoek de knieschijf op en controleer of deze ontspannen is. Hiervoor moet je knie gestrekt zijn en je bovenbeen spier ontspannen. Je moet dus de knieschijf op en neer kunnen bewegen.
3. Zoek de buitenrand van de knieschijf op en leg hier de eerste strook van het witte tape overheen. Hierbij zet je nog geen spanning op de tape. Deze strook bedekt de bovenste helft van de knieschijf en loopt door tot de knieholte aan de binnenkant.
4. Plak nu de andere witte tapestrook op de zelfde manier maar dan over de onderste helft van de knieschijf.
5. Knip nu een strook af van de stugge bruine tape. Deze strook is iets korter dan de witte stroken.
6. Plak de tape nu net over de buitenkant van de knieschijf. Je hoeft nu nog geen spanning op het tape te zetten.
7. Nu wordt het wat lastiger. Druk nu de knieschijf een stuk naar binnen terwijl je ook met de bruine tape de knieschijf naar binnen trekt.
8. Trek nu ook duidelijk de huid en spieren aan de binnenkant van de knie ook iets richting de knieschijf. Plak nu de tape met spanning, terwijl de knieschijf naar binnen wordt getrokken, op de witte ondertape. Er ontstaat nu als het goed is een plooi. Als deze plooi er is dan heb je de knieschijf goed naar binnen kunnen tapen! Let op dat je de bruine tape niet op je huid aanbrengt! Je huid kan hier niet tegen!
9. Ga weer op 1 been staan en zak door je knie. De pijn zou nu significant minder moeten zijn

NB: Heb je hulp nodig met tapen. Kom dan een keer langs in de praktijk.. Dan helpen we je graag verder.

  In dit filmpje leg ik uit hoe je de knieschijf naar mediaal moet tapen.