Wat is het patellofemoraal pijnsyndroom en wie krijgt het?
In mijn eerste podcast met Micheal de Levie van the Kneeclub hebben we het over het patellofemoraal pijnsyndroom. We gingen in op de vraag over wie het kan krijgen en wat de oorzaak is van deze pijn in de knie. Omdat niet iedereen luisteren de meest prettige manier vindt heb ik de inhoud van de podcast hier verder uitgeschreven.
Wat is het patellofemoraal pijnsyndroom?
Patella staat voor knieschijf en femoraal staat voor het bovenbeen. Dus patellofemoraal pijnsyndroom betekent dus letterlijk eigenlijk pijn rondom rondom de knieschijf welke vooral optreedt bij buigen en traplopen. Het woord syndroom betekent eigenlijk dat we niet precies weten wat nou precies de pijn in de knie veroorzaakt. De pijn in de knie komt eigenlijk vanuit de structuren rondom de knieschijf die op de een of andere manier overbelast worden. Maar we hebben gelukkig wel een idee waardoor de pijn in de knie bij buigen en traplopen ontstaat. Ik kom hier later in dit blog op terug.
Wie hebben het meeste last van het patellofemoraal pijnsyndroom?
De pijn in de knie als gevolg van het patellofemoraal pijnsyndroom wordt vooral geprovoceerd bij het buigen van de knie bij traplopen, hurken, fietsen en ook bij zitten met gebogen knieën. Vrouwen hebben het meeste last van deze pijn in de knie. Vrouwen hebben ongeveer een twee keer zo hogere kans op het ontwikkelen van het patellofemoraal pijnsyndroom dan mannen. Het patellofemoraal pijnsyndroom komt ook vaker voor bij een bepaalde leeftijdscategorie. Deze pijn in de knie komt vooral voor bij jonge vrouwen in de leeftijd van 16 tot 25 jaar met een piek tussen 12-19 jaar. Het patellofemoraal pijnsyndroom komt ook voor bij de oudere populatie van rond de 50-59 jaar. Bij deze oudere populatie is met name artrose in de knie een oorzaak van de pijn in de knie bij het buigen en traplopen.
Wat is de oorzaak voor het ontstaan van het patellofemoraal pijnsyndroom?
De oorzaak voor de pijn in de knie bij de jonge vrouwen heeft het meest te maken met de uitlijning van de knie. Vrouwen hebben over het algemeen wat bredere heupen waardoor de knie ook eerder naar binnen valt. Hierdoor draait de knie naar binnen waardoor de knieschijf als het ware naar buiten wordt getrokken. Dit geeft dan pijn in de knie wat kenmerkend is voor het patellofemoraal pijnsyndroom.
Daarnaast is een disbalans in de spierkracht van de heup- en bovenbeenspieren en belangrijke factor. Door zwakte van deze spieren wordt de knieschijf niet meer goed door het gootje getrokken wat de pijn in de knie geeft bij het buigen. Zeker als je daar kracht op zet zoals bij traplopen en fietsen.
Maar ook het hebben van platvoeten, een verminderde mobiliteit van de enkels en de lengte van de bovenbeen- en onderbeendspieren hebben invloed op het wel of niet krijgen van het patellofemoraal pijnsyndoom. Ook kan je herstelbelemmerende factoren onderscheiden zoals het hebben van een depressie, overgewicht of chronisch slaaptekort. Deze factoren kunnen ervoor zorgen dat de pijn in de knie helaas niet zo snel meer over gaat als je dit niet aanpakt.
Is het patellofemoraal pijnsyndroom goed op te lossen?
Het patellofemoraal pijnsyndroom is mijn inziens wel goed te behandelen maar als je kijkt naar de prognose is dit niet zo. Ongeveer 40-60% van de mensen die last hebben van het patellofemoraal pijnsyndroom hebben daar na 1 tot 5 jaar nog steeds pijn in de knie. Dit komt omdat het een moeilijke klacht is die zeker niet optimaal behandeld wordt. Dat is voor mij een reden geweest om mij te specialiseren in de behandeling van het patellofemoraal pijnsyndroom om voor een betere prognose te kunnen zorgen.
Een van de belangrijkste oorzaken voor deze slechte behandelresultaten is dat de knie vaak te snel en te zwaar getraind wordt terwijl deze er nog niet klaar voor is. Omdat het algemene idee is dat zwakte van de bovenbeenspieren de oorzaak is van het patellofemoraal pijnsyndroom worden deze vaak te zwaar getraind. Maar dit geeft juist vaak een overbelasting van de knie waardoor er juist méér pijn in de knie ontstaat. Dit noemen we de quadriceps paradox. En heel vaak komen mensen met het patellofemoraal pijnsyndroom niet uit deze vicieuze cirkel. In mijn praktijk zie ik dan deze mensen terug. Zij hebben dan al vaak 1 of meerdere fysiotherapie trajecten gehad waarbij dit meestal gebeurd is.
Als je erg veel last hebt van het patellofemoraal pijnsyndroom raad ik je aan om met de stoeloefening te beginnen.
Wat is jouw belangrijkste advies voor mensen met het patellofemoraal pijnsyndroom en ook voor de fysiotherapeuten die deze klacht behandelen?
Mijn belangrijkste advies hierbij is dat de pijn tijdens het trainen niet te erg mag worden. De pijn mag een 3 tot maximaal een 5 zijn bij het oefenen. En ook de napijn mag niet langer zijn dan 24 uur. Als dat wel het geval is is er vaak sprake van een overbelasting in plaats van normale spierpijn na belasten. Liever ervaar je helemaal geen pijn in de knie tijdens de oefeningen. Door de pijn heen trainen werkt hierbij dus niet. Respecteer dus de pijn in de knie als je eruit wilt komen! Dit is essentieel om uit het pijnpatroon te geraken. Bij de meeste mensen met pijn in de knie als gevolg van het patellofemoraal pijnsyndroom is de pijn in de knie al langer dan 3 maanden aanwezig. Hierdoor komen er ook veranderingen in het pijnsysteem waardoor het steeds moeilijker wordt om van de pijn in de knie af te komen. Het lichaam wordt steeds beter in pijn en door de pijn in de knie steeds op te zoeken wordt de pijngrens juist steeds lager waardoor je het vaak al eerder en heftiger gaat voelen. De meeste mensen die mij mij komen geven aan dat ze juist een hoge pijngrens hebben omdat ze toch doorgaan als ze pijn hebben. Maar dit klopt dus niet. Hun pijngrens is juist lager waardoor ze al snel pijn ervaren bij beweging die normaal gesproken niet pijnlijk horen te zijn. Het pijnpatroon hierbij doorbreken is dus essentieel om van de pijn in de knie af te komen. Dit pijnsysteem heeft een geheugen en herinnerd eerdere pijnlijke bewegingen voor de knie zoals traplopen, fietsen en hurken. Als je deze bewegingen dan weer doet is het systeem gealarmeerd en zal jouw proberen te waarschuwen met…..juist pijn.
Heeft medicatie zin om de pijn in de knie te verminderen?
Pijnmedicatie gebruiken om toch te kunnen trainen heeft hierin vaak een averechts effect omdat je dus steeds beter wordt in pijn. Belangrijk is dus dat je probeert zo veel mogelijk pijn in je knie te vermijden tijdens het oefenen. Dit kan je doen door te starten met het trainen van je heupspieren in plaats van je bovenbeenspieren. Zo kan je vaak wel zonder pijn in je knie trainen. Dit geeft dan een positieve trainingservaring waardoor je steeds meer uit het pijnpatroon kan komen. Daarnaast zijn sterke heupspieren essentieel om je knie goed uit te kunnen lijnen. In mijn programma worden deze ook goed getraind op kracht, uithoudingsvermogen en stabiliteit.
In het volgende blog gaan we in op de wat oudere populatie met patellofemorale klachten. Dus heb jij ben ik de knie en ben je boven de 40 mis deze dan niet!
>Wil jij ook af van de pijn in je knie? Klik dan hier hoe Kniepijnvrij jou hierbij kan helpen!
Wil je de podcast ook graag luisteren?
Dat kan ook. Klik dan op de link hieronder!
Kniepijnvrij is de trotste partner van FysioHolland. Samen zorgen wij voor de beste zorg rondom jouw knie! Heb jij een blessure aan je knie en wil je revalideren op een locatie bij jou in de buurt? Dan helpt FysioHolland jou verder!