De Runners Knee
(Tractus Iliotibialis Frictiesyndroom)

Blijf er niet onnodig lang mee doorlopen

Runners knee: symptomen, oorzaken en behandeling

Een runner's knee, ook wel renners knie of lopersknie genoemd, is een van de meest voorkomende hardloopblessures. Het staat bekend om pijn aan de buitenzijde van de knie en kan zowel beginnende als ervaren hardlopers treffen. Maar wat is een runner's knee precies, hoe herken je het en wat kun je eraan doen? In dit artikel bespreken we alles wat je moet weten over de runners knee, inclusief de oorzaken, symptomen, oefeningen en behandeling.


Een runners knee is een overbelastingsblessure aan de buitenkant van de knie. 


Het betreft een overbelasting van de peesplaat aan de buitenkant van de knie en treft met name sporters en komt het meeste voor bij hardlopers. Vandaar de naam runners knee. Dat wil niet zeggen dat het alleen bij hardlopers voorkomt. (Berg)wandelaars of wielrenners kunnen er bijvoorbeeld ook last van krijgen. 

Het tractus iliotibialis frictiesyndroom ontstaat doordat de peesplaat langs de buitenste knieknobbel van het bovenbeen aan de buitenzijde van de knie schuurt en hierdoor wrijving plaatsvindt. Dit is normaal maar als deze extra compressie doorgaat kan deze gaan ontsteken en krijg je de herkenbare zeurende en soms scherpe pijn aan de zijkant van de knie, die er vaak voor zorgt dat je de sportactiviteit moet staken. Een blessure die je liever niet wilt oplopen want het herstel kan soms erg lang duren.


Bekijk de video hiernaast voor meer uitleg.

kniepijn bij hardlopen oplossen

Symptomen van een runners knee

De meest voorkomende zijn:

  • Stekende pijn aan de buitenzijde van de knie, 

  • Acute opkomende pijnklachten tijdens bewegingen zoals traplopen, hurken of hardlopen.

  • Een knarsend gevoel (crepitus) aan de buitenzijde bij de knie strekken of buigen.

  • Stijfheid in de knie, vooral na langdurig zitten.

  • Zwelling rond de knieschijf (in sommige gevallen).

Als je deze signalen herkent en de diagnose runners knee gesteld is, is het belangrijk om je activiteiten tijdelijk te verminderen en de oorzaak aan te pakken. 

Bij de runner’s knee is het vaak typisch dat er aan het begin van de hardloopsessie niks wordt gevoelt maar deze in de loop van de tijd komt opzetten en dan zo hevig wordt dat het hardlopen gestaakt moet worden. 

De meest voorkomende runners knee klachten zijn:

  • Scherpe pijn aan de buiten van de knie

  • Zeurende pijn in rust

  • Stijfheid en/of startpijn;

Oorzaken van een

runners knee

De runners knee wordt ook wel in medische termen het tractus iliotibialis frictie syndroom genoemd (TIFS). De tractus iliotibialis is de pees (plaat) die langs de zijkant van het bovenbeen loopt tot aan de zijkant van het onderbeen. Bij TIFS schuurt of frictioneert deze pees langs de laterale femur condyl, een botuitsteeksel die zich op het bovenbeen bevindt. Dit gebeurt ongeveer in een kniehoek van 30 graden. Dat is precies de hoek die je knie maakt in de hardloopbeweging. Bij elke stap schuurt de peesplaat dus langs de buitenste knieknobbel.

Hierdoor komt er meer spanning op waardoor die harder langs de knieknobbel schuurt en dit kan tot de herkenbare klachten leiden. Er zijn echter nog legio andere factoren die een rol kunnen spelen.

Er zijn verschillende mogelijke oorzaken voor het ontstaan van deze veel voorkomende overbelastingsblessure. 

  • Een runner's knee wordt veelal veroorzaakt doordat er een te snelle opbouw in de (loop)belasting heeft plaats gevonden.

  • Een runner's knee kan het gevolg zijn van heupspierzwakte (hipdrop)

  • Te stijve peesplaat / Tractus Ilioitibialis en hypertonie van de tensor fascia latae. Deze tensor spant de tractus ilioitibialis op en kan voor stijfheid zorgen. 

  • Beenlengteverschil

  • O- of X- stand van de knieen

  • Overpronatie/doorzakken van de voet.

  • Stijfheid in de lage rug en heupen.

  • Eerdere blessure. Na herstel van een eerdere blessure kan men te veel, te snel willen, waardoor overbelasting op de loer ligt. Door plotselinge verhoogde belasting kan een overbelasting ontstaan. 

  • Verminderde romp- en bekkenstabiliteit. Hoewel het een knieprobleem betreft speelt de hele onderste keten stabiliteit (stabiliteit van romp tot voeten) mee. Indien dit onvoldoende is, is de kans op een overbelastingsblessure groter.

  • Een runners knee kan ook tot het patellofemoraal pijnsyndroom. Dit komt omdat de vezels van de tractus iliotibialis doorlopen naar het lateraal retinaculum. Dit is het buitenste kapsel van de knieschijf. Door de verhoogde spanning op dit kapsel kan de knieschijf ook meer uit zijn gootje lopen en tot klachten leiden.

Runners knee herstel

Als de diagnose gesteld is door lichamelijk onderzoek en de oorzaak is duidelijk dan zullen de verschillende behandelopties met je worden doorgenomen. In overleg met jou zal een, voor dat moment, beste behandeling worden bepaald.


De behandeling van een lopersknie bestaat uit een benadering van meerdere facetten:

  • Alternatieve/gedoseerde sportbelasting onder de pijngrens om de basisconditie op peil te houden.

  • Intensieve oefentherapie voor de heupspieren. Trainen van de hiplock.

  • Shockwave therapie.

  • Optimaliseren van de statiek. 

  • Herstellen van bewegingsfunctiestoornissen in de keten (lage rug/heup/knie/enkel).

  • Verbeteren romp, knie en enkelstabiliteit middels oefentherapie.

  • Rek- en ontspanningsoefeningen van de tractus iliotibialis / hamstrings / quadriceps / kuitpieren indien er spierverkortingen zijn.


Wat kan je zelf doen aan een runners knee?

Als je last hebt van pijn aan de buitenkant van de knie als gevolg van de lopersknie dan kan je zelf al beginnen om de belasting wat terug te nemen. Als je pijnklachten ervaart tijdens het sporten, mogen deze niet boven een pijnscore 3-4 uitkomen (0 =geen pijn, 10 = ergste pijn die je kan voorstellen). Als de pijn goed te doen is kan je het hardlopen continueren.

Koelen na belasting kan verlichting geven. Om de klachten goed aan te pakken is vaak oefentherapie nodig. Bij klachten in stadium één of twee kan het soms al voldoende zijn om alleen de belasting tijdelijk te verminderen en bijvoorbeeld alternatieve sporten te beoefenen zoals fietsen, zwemmen of fitness (indien dit zonder pijn gaat). Bij stadium drie en vier is oefentherapie vrijwel altijd noodzakelijk naast het verminderen van de belasting.

Vooruitzichten

Een groot deel van de sporters reageert goed op oefentherapie, met name als het aantal aanbevolen herhalingen ook gehaald wordt en men consequent de oefeningen blijft uitvoeren en indien mogelijk verzwaren. Er is helaas geen quick fix dus meestal zal de revalidatie minimaal 6-12 weken in beslag nemen. In uitzonderlijke gevallen kan het veel langer duren en is er soms een operatie nodig. 

Weet je nog niet zeker of je een runners knee hebt? Doe dan de gratis Kniepijnvrij test om te kijken wat jouw diagnose is.

Indien je er zeker van bent dat je een runners knee hebt, dan kun je middels het speciale runners knee programma van Kniepijnvrij starten met revalideren. 

 1350+ 

mensen gingen je voor

82%

is hersteld 

4,9/5⭐

op Google Reviews

17+

jaar ervaring