Waardoor wordt kniepijn chronisch?
Het menselijk lichaam is niet te vergelijken met een auto, en gewrichten zijn geen banden, zoals wordt uitgelegd in het fysiologie handboek Medical Physiology. Het idee dat biologische organismen gewoon slijten, is onjuist. Sterker nog, continue zware belasting maakt een lichaamsdeel juist sterker.
Neem bijvoorbeeld bot, dat jonger en sterker wordt naarmate er meer krachten op werken (zoals bij sporten). Als het breekt, repareert je lichaam de schade zo goed, dat het op de plaats van de breuk nooit opnieuw zal breken. Hardlopers hebben bijvoorbeeld juist minder kans op versleten knieën dan mensen die hun knieën nauwelijks belasten.
Van belasting worden we dus sterker. Maar hoe komt het dan dat sportblessures chronisch kunnen worden terwijl je juist de knie belast?
Dit heeft niets te maken met slijtage, maar alles met te korte herstelperiodes. Eigenlijk is er sprake van een soort verwonding van de structuren van de knie die te weinig tijd krijgen om te herstellen.
Als het kniegewricht en omliggende pezen en banden geregeld zo zwaar worden belast dat er microbeschadigingen ontstaan, en je de knie vervolgens blijft belasten, kunnen de microbeschadigingen niet helen en verslechtert de kwaliteit van het kraakbeen, de banden en de pezen.
De ontstekingsreactie, die bedoeld is om het weefsel te genezen, komt dan nooit tot rust, waardoor het weefsel juist wordt afgebroken.
Lokale en centrale veranderingen in de knie zorgen voor pijn
Zo zie je dat er bij mensen met een jumper's knee vocht ontstaat in de pees en dat er meer bloed- en zenuwvaatjes gaan ingroeien. Als de oorzaak niet wordt aangepakt, kunnen er zelfs veranderingen ontstaan die niet omkeerbaar zijn, zoals het ontstaan van kalk en tendinopathische haarden.
Bij een lopersknie kan de peesplaat als gevolg van overbelasting gaan verdikken en kan de slijmbeurs ontstoken raken, waardoor er steeds meer frictie ontstaat en het steeds moeilijker wordt om hiervan af te komen.
Bij het patellofemoraal pijnsyndroom ontstaan ook soortgelijke onwenselijke aanpassingen. Recent onderzoek (1) geeft aan dat er in het bot van de knieschijf meer bloedvaatjes gaan ingroeien. Dit zorgt letterlijk voor meer stuwing in het bot, waardoor er pijn ontstaat.
Ook zien we dat het kapsel van de knieschijf, het retinaculum, stugger en dikker kan worden en dat er bovendien meer zenuwvaatjes gaan ingroeien, waardoor de structuren nog gevoeliger worden!
Naast deze lokale aanpassingen vinden er ook nog aanpassingen in het centrale pijnsysteem plaats. Als klachten langer aanwezig zijn, gaat het pijnsysteem hier steeds meer aandacht aan geven. Dit noemen we sensitisatie. Hierdoor wordt de knie alleen maar pijnlijker. Dit kan zelfs blijven bestaan, zelfs al is er geen schade (meer) aanwezig in de knie.
Je komt hierdoor in een ongewenste vicieuze cirkel terecht!
Op tijd actie ondernemen verkleint de kans op chronische knieklachten.
De prognose wordt steeds slechter naarmate je langer last hebt van je knieblessure. Vroeger, en helaas nog steeds, werd vaak gedacht dat patellofemorale klachten vanzelf overgaan door veranderend gedrag door de kniepijn. Onderzoek (2,3,4), en ook mijn ervaring, tonen aan dat dit niet het geval is. Juist door de bovengenoemde oorzaken wordt het steeds moeilijker om van je knieklachten af te komen. Door op tijd actie te ondernemen en aan de slag te gaan met gerichte oefeningen, kun je voorkomen dat je er op lange termijn steeds moeilijker vanaf komt. Dus op tijd in actie komen zorgt ervoor dat je met minder moeite en tijd voorkomt dat knieklachten chronisch worden én blijven.
Wil jij voorkomen dat je onnodig lang met knieklachten blijft rondlopen? Onderneem dan op tijd actie en start met een programma van Kniepijnvrij of kom langs in de praktijk van Kniepijnvrij en Fysioholland.
Kniepijnvrij is de trotste partner van FysioHolland. Samen zorgen wij voor de beste zorg rondom jouw knie! Heb jij een last van het patellofemoraal pijnsyndroom en wil je ook onder begeleiding van een ervaren fysiotherapeut revalideren op een locatie bij jou in de buurt? Profiteer dan van deze unieke samenwerking tussen FysioHolland en Kniepijnvrij. Dan helpen wij jou verder! Klik hier om de dichts bijzijnde locatie van FysioHolland te vinden
Gebruikte referenties:
1: Ophey, M., Westerweel, A., van Oort, M., van den Berg, R., Kerkhoffs, G., & Tak, I. (2024). Impaired hemodynamics of the patella in patients with patellofemoral pain – a case-control study.
2: Nimon G, Murray D, Sandow M, Goodfellow J. Natural History of Anterior Knee Pain: A 14- to 20-Year Follow-up of Nonoperative Management. J Pediatr Orthop. 1998;18(1).
3: Rathleff, M. S. (2016). Patellofemoral pain during adolescence: much more prevalent than appreciated. British Journal of Sports Medicine, 50(14), 831–832.
4: Kastelein, M., Luijsterburg, P. A. J., Heintjes, E. M., van Middelkoop, M., Verhaar, J. A. N., Koes, B.W., & Bierma-Zeinstra, S. M. A. (2015). The 6-year trajectory of non-traumatic knee symptoms (including patellofemoral pain) in adolescents and young adults in general practice: a study of clinical predictors. British Journal of Sports Medicine, 49(6), 400–405.