Hoe je zelf kan achterhalen of je last hebt van het patellofemoraal pijnsyndroom?
Als je last hebt van pijn aan de voorkant van je knie zonder trauma dan is de kans groot dat je last hebt van het patellofemoraal pijnsyndroom. Dit is namelijk de meest voorkomende knieklacht en de pijn wordt doorgaans geprovoceerd als de knie belast en gebogen wordt. Zo ontstaat er vaak pijn aan de voorkant van de knie bij traplopen, hurken en fietsen. Maar mensen met het patellofemoraal pijnsyndroom ervaren vaak ook pijn aan de voorkant van de knie bij langdurig zitten met gebogen knieën. Dit geeft dan een vervelend zeurend gevoel waardoor je de knie liever gestrekt wilt hebben. Trap aflopen geeft vaak meer pijn dan trap oplopen. Dit komt omdat patellofemorale pijnklachten meer gerelateerd zijn aan excentrische contracties dan aan concentrische contracties. Bij trap aflopen wordt de bovenbeenspier langer onder spanning. Dit wordt een excentrische contractie genoemd. Als een spier door aanspannen verkort wordt dit een concentrische contractie genoemd.
In deze video leg ik je ook uit wat het patellofemoraal pijnsyndroom precies is.
Zijn er nog andere oorzaken voor de pijn in de knie?
Als je deze pijnklachten rondom de knie herkent is de kans groot dat je last hebt van het patellofemoraal pijnsyndroom. Daarnaast is het belangrijk dat andere mogelijke specifieke oorzaken zijn uitgesloten. Dat wil zeggen dat er geen sprake is van meniscusletsel, kruisbandletsel of ander bandletsel. Deze zijn nagenoeg altijd gerelateerd aan een traumatisch moment waarop je iets beschadigd kan hebben. Meniscusletsel kan op oudere leeftijd ook het gevolg zijn van veroudering. Dan hebben mensen vaak te lang op hun knieën gezeten zoals met tuinieren. Het patellofemoraal pijnsyndroom ontstaat meestal geleidelijk.
Kan je aan de buitenkant zien of je last hebt van het patellofemoraal pijnsyndroom?
Bij het patellofemoraal pijnsyndroom is er meestal geen sprake van zwelling. Als de knie snel opzwelt na een verkeerde beweging dan is er meestal iets anders aan de hand. Bij slijtage van het knieschijfgewricht kan er wel zwelling ontstaan bij overbelasting. Soms is er ook wel sprake van een lichte zwelling van het synovium (dit is het slijmvlies aan de binnenkant van het kniekapsel). Dan voelt de knie wat ’fluffie” aan zonder dat deze echt duidelijk gezwollen is. Veel mensen met het patellofemoraal pijnsyndroom ervaren wel een gevoel van zwelling, echter als ik de knie dan onderzoek is dit niet het geval.
Waar zit de pijn bij het patellofemoraal pijnsyndroom?
Het is vaak typerend dat de pijnlocatie wisselt bij het patellofemoraal pijnsyndroom. Mensen met pijn in de knie als gevolg van het patellofemoraal pijnsyndroom ervaren vaak de ene keer meer pijn aan de binnenkant van de knie en de andere keer meer pijn aan de buitenkant van de knie. Dat komt omdat de knieschijf bij het patellofemoraal pijnsyndroom vaak niet goed spoort. Door deze verkeerde sporing wordt vaak het synovium overprikkelt of zelfs wat ingeklemd. De pijnlocatie kan hierdoor wisselen want het synovium zit helemaal rondom het kniegewricht. De pijn is verder vaak diffuus aanwezig en bij het drukken op de pijnlijke plekken kan dit scherp aanvoelen.
Hoe kan je het patellofemoraal pijnsyndroom onderscheiden van een jumpers knee?
Het grootste verschil is de locatie van de pijn in de knie en ook het feit dat pezen opwarmen. Bij een jumpers knee worden klachten bij bewegen/sporten doorgaans minder, tenzij het te vergevorderd is, als het lichaam en ook de pees warm is. Bij het patellofemoraal pijnsyndroom is dit in de regel omgekeerd. De pijn neemt vaak juist toe gedurende de activiteit en wordt vaak onmogelijk terwijl je met een jumpers knee vaak nog wel door kan gaan. Maar meestal betaal je dan achteraf de rekening als je weer "afgekoeld" bent.
Een ander belangrijk verschil is de locatie van de pijn. Bij een jumpers knee kan je de pijn vaak heel goed met 1 vinger lokaliseren. Dat is nagenoeg altijd op de aanhechting van de kniepees aan de knieschijf. We weten inmiddels dat de pijn bij het patellofemoraal pijnsyndroom meer diffuus van aard is en meer verspreid is rondom de knieschijf.
Hoe kan je er achter komen wat de oorzaak is van het patellofemoraal pijnsyndroom?
Je kan eigenlijk vanuit de wetenschap 4 oorzaken bedenken voor het ontstaan van het patellofemoraal pijnsyndroom. Ik heb er zelf nog een 5e aan toegevoegd, namelijk het overbeschermende pijnsysteem. Je kan zelf bedenken welke oorzaak voor het ontstaan van het patellofemoraal pijnsyndroom voor jou het meest van toepassing is.
Ik zal de oorzaken kort beschrijven en ook hoe je dit zelf kan testen.
- Overbelasting. Dit is vooral het geval bij actieve sporters zoals hardlopers, crossfitters en militairen. Is je trainingsbelasting te snel opgebouwd dan zal je in de eerste categorie vallen. Belangrijk is dan om de belasting wat terug te schroeven en in balans te brengen met de belastbaarheid.
- Verminderde spierkracht van de heupspieren, kuitspieren en de bovenbeenspieren. De spierkracht is vaak moeilijker te meten voor jezelf. Want er zijn verschillende spieren die een rol spelen bij deze pijn in je knie. Je zou als leidraad de volgende test kunnen gebruiken. Sta op 1 been voor een stoel en ga rustig zitten. En kom op 1 been weer omhoog. Kan je dit doen zonder hulp en zonder in de stoel te ploffen dan is de kracht goed. Lukt dit niet dan kan het zijn dat je bovenbeen- en heupspieren te zwak zijn.
- Afgenomen stabiliteit en balans. De balans is wat makkelijker om daar een indruk van te krijgen. Als je 10 seconden op 1 been kan staan met je ogen dicht zonder om te vallen dan is je balans in orde. Lukt dit niet dan kan het zijn dat je hieraan moet werken.
- Hyper- of hypomobiliteit. Kan je jezelf makkelijk “dubbelvouwen” dan is de kans groot dat je hypermobiel bent. Hier is een test voor ontwikkelt. Dat heet de Beighton score. Het kan dan ook zo zijn dat je knieschijf makkelijker uit het gootje kan gaan en zelfs kan luxeren. Als je hier last van hebt dan voel je vaak de knieschijf meer schuiven en kan het zijn dat je bang bent dat deze ernaast schiet. Dit kan ook gebeuren als je niet hypermobiel bent maar dan is er vaak sprake van een instabiel knieschijfgewricht (Dysplasie). Vaak is het gootje waar je knieschijf doorheen "spoort" dan te ondiep.
- Sensitisatie. Op basis van een toegenomen gevoeligheid van het zenuwstelsel. Een kenmerk van sensitisatie is dat je hele lichaam vaak toegenomen gevoelig is geworden. Vaak ervaar je dan ook nog andere spanningsklachten zoals buikpijn, pijn in andere delen van je lichaam, slecht slapen en stress. Het gevolg hiervan is dat je pijnsysteem de prikkels vanuit de zenuwen rond je knie als bedreigend gaat zien waardoor je pijn in je knie kan ervaren bij onschuldige bewegingen. Het kan ook zo zijn dat er enkel sprake is van een lokale sensitisatie. Dan zijn alleen de structuren rondom jouw knie gevoeliger geworden. Drukken op de omliggende spieren is dan gevoeliger dan bij de andere knie.
Heb jij last van het patellofemoraal pijnsyndroom en wil je ervan af?
Mensen die last hebben van het patellofemoraal pijnsyndroom hebben hier vaak ook erg lang last van. De prognose is helaas niet goed. Veel mensen, meer dan 50%, die last hebben van het patellofemoraal pijnsyndroom hebben hier na een jaar nog steeds last van en het komt zelfs bij 90% van de mensen terug. Zorgwekkende cijfers.
Maar dat hoeft niet!
De reden dat deze cijfers zo slecht zijn is dat de klacht vaak niet goed begrepen én behandeld wordt waardoor mensen onnodig lang met deze pijn in de knie blijven rondlopen. Bij kniepijnvrij zijn wij gespecialiseerd in het behandelen van deze knieklacht en heeft 80% van de mensen die de Kniepijnvrij Methode doorlopen al binnen 6 weken een bevredigend resultaat!
Ben je benieuwd wat de Kniepijnvrij Methode voor jou kan betekenen? Klik dan hier!
Twijfel je over de diagnosevan jouw kniepijn?
Doe dan de Kniepijnvrij test en krijg het antwoord in jouw mailbox!
Kom je liever langs? Dan is het raadzaam om een afspraak te maken in de praktijk van Kniepijnvrij. Kniepijnvrij werkt nauw samen met FysioHolland.
Luister ook de podcast waar ik met Micheal de Levi van de Kneeclub in gesprek ga over dit onderwerp
Kniepijnvrij is de trotste partner van FysioHolland. Samen zorgen wij voor de beste zorg rondom jouw knie! Heb jij een blessure aan je knie en wil je ook onder begeleiding van een ervaren fysiotherapeut revalideren op een locatie bij jou in de buurt? Profiteer dan van deze unieke samenwerking tussen FysioHolland en Kniepijnvrij. Dan helpen wij jou verder!
