Behandeling van de jumpers knee

Wat is een jumpers knee? 

Een jumpers knee, ofwel springers knie, is een blessure die vooral voorkomt bij overbelasting en die de patellapees aan de onderzijde van de knieschijf op de aanhechting aantast. Deze aandoening komt vaak voor bij sporten waarbij sprake is van een hoge sprongbelasting, zoals volleybal en basketbal. Maar een jumpers knee ontstaat ook regelmatig bij activiteiten zoals tennis en crossfit.

Herhaalde belasting zonder voldoende rust kan herkenbare pijn en zwelling geven wat uiteindelijk leidt tot een verminderde peeskwaliteit.

Jumpers knee symptomen

Een jumpers knee ontstaat vaak door chronische overbelasting van de kniepees, maar in sommige gevallen kan het ook ontstaan bij acute overbelasting. Klachten kunnen variëren afhankelijk van de duur van de blessure.

De symptomen kunnen worden ingedeeld in vier stadia, de stadia van Blazina.

• Stadium 1: Pijn na het sporten die verdwijnt na rust.
• Stadium 2: Pijn aan het begin van het sporten, die afneemt na de warming-up, maar terugkeert na het sporten en verdwijnt na langere rust.
• Stadium 3: Pijn tijdens en na het sporten, met mogelijke klachten tijdens dagelijkse activiteiten. De pijn verdwijnt pas na langdurige rust. Er gaan langzaam maar zeker meer afwijkingen in de pees ontstaan.
• Stadium 4: Continue pijn, zelfs in rust en tijdens dagelijkse activiteiten, die niet verdwijnt na langdurige rust.

Naarmate de blessure vordert, neemt de hersteltijd toe vanwege de verminderde peeskwaliteit. Volledig herstel kan meer dan een jaar duren. Hoewel rust de pijn kan verlichten, lost het de onderliggende oorzaak niet op. Zonder gerichte behandeling is de kans op terugkeer van de pijnklachten groot.

Volharding en het doen van de juiste lichaamsoefeningen is hierbij essentieel. Hierover later meer.

In eerste instantie bestaan de klachten vaak uit pijn en eventueel zwelling van de kniepees tijdens en na het sporten met klachtenvrije periodes als er niet gesport wordt. Typisch is ook dat een kniepees moet "opwarmen". De klachten verdwijnen dan na de warming up maar komen 24 uur later vaak heviger terug. Bij langdurige overbelasting kunnen de klachten ook in rust op gaan treden en gaan de pijnklachten vaak in een later stadium niet meer weg.

Meest voorkomende klachten

 De meest voorkomende klachten van een jumpers knee zijn:

• pijn aan de onderzijde van de knieschijf;
• pijn bij het knie buigen; met name onder weerstand
• zwelling van de kniepees;
• stijfheid en/of startpijn;
• in eerste instantie vermindering van klachten tijdens/na warming up (als de spieren warm zijn) met nareactie bij staken van sportbelasting.

Diagnose van een jumpers knee

Als een sporter met een jumpers knee bij mij in de praktijk komt volgt na het intakegesprek het lichamelijk onderzoek. Bij het intake gesprek is dan vaak al het vermoeden gevormd dat er sprake kan zijn van een jumpers knee als diagnose. Vaak hebben ze dan al excentrische oefeningen gedaan. Echter is dit vaak niet voldoende op de kniepijn te kunnen oplossen.

Bij lichamelijk onderzoek wordt de herkenbare pijn geprovoceerd door op de onderzijde van de knieschijf te drukken, vaak bij het doen van een eenbenige squat. Op de behandelbank wordt dan dezelfde test nog een keer gedaan om goed onderscheid te kunnen maken tussen andere aandoeningen zoals het patellofemoraal pijnsyndroom of hoffitis en kan de diagnose gesteld worden.

Verder kan er vaak sprake zijn van atrofie en/of zwakte van de de bovenbeenspieren.

Schrijf je in voor de gratis online masterclass over het oplossen van jouw jumpersknee

Trainen van de kuitspieren bij een jumpers knee

Sterke kuitspieren zijn een pré. 60% van het vermogen om bijv. de landing op te vangen na een sprong komt van de kuitspieren, en dus in mindere mate van de bovenbeenspieren en de bilspieren.

Ik heb wel eens een ultramarathonloper behandeld voor zijn blessure. Veel eerdere andere therapieën waren gericht op zijn core en het looppatroon maar deze marathonloper kon maar maximaal 6 calf raises doen op 1 been. Geen wonder dus dat hij geblesseerd raakte! Afhankelijk van leeftijd en geslacht zou je ongeveer 25 calf raises moeten kunnen doen op 1 been.

Kan ik hardlopen met een jumpers knee?

Het is niet schadelijk bij een jumpersknee mits je het niet overbelast. De meeste belasting op de pees ontstaat bij korte bewegingen waarbij je diep door je knie zakt. Dit is vaak het geval bij springen of bij sporten zoals tennis. Bij hardlopen is de impact minder, maar vaak kan de duur wel een rol spelen.

Het is dus belangrijk om je loopbelasting goed gedoseerd op te bouwen zodat je kniepees hier rustig aan kan wennen. Je hoeft niet te wachten met hardlopen totdat de pijn van de jumpersnee geheel verdwenen is. Veel beter kan je aangepast blijven doorlopen mits de pijn de dag erna niet te veel oploopt. Kijk hiervoor ook maar eens op mijn blog over loadmanagement

De kniepees heeft een hekel aan verandering

Dat betekent een verandering in de belasting. Dus door een te snelle opbouw van de (sport)belasting kan de kniepees overbelast raken. Pezen adapteren trager dan bijvoorbeeld spierweefsel. Ze hebben dus meer hersteltijd nodig dan je spieren.

Luister naar je pees

Als je een jumpers knee hebt is het aan te raden om te leren luisteren naar je pees. Door belasting warmen pezen op. Heel vaak geven ze dan geen klachten. Wat je kniepees je de volgende dag verteld is veel belangrijker. De belasting was te veel voor je pees als de pijn 24 uur na de belasting fors gestegen is. Het is een goed teken als deze lager of gelijk gebleven is.

Je kan de belasting verder opbouwen als je pijncijfer niet hoger dan een 5 is geworden (van 0 is geen pijn tot 10 ondraaglijke pijn). Doe dit niet meer dan 2.5 tot 5 % per week. Zolang de kniepees niet gecomprimeerd wordt geeft de pees (als het goed is) geen nachtelijke pijn.

Als je door de belasting functieverlies ervaart is het is ook niet verstandig om deze verder op te bouwen. Dat betekent bijvoorbeeld dat als je mank gaat lopen, of als de knie heel stijf is, ik afraad om te gaan sporten. Ga in dit geval voor een aangepaste training die de kniepees minder intensief belast.

Pezen hebben een hekel aan compressie

Jumpers knee behandeling

De inzichten over de behandeling van een jumpers knee zijn veranderd. Waarbij de behandeling vroeger nog bestond uit excentrische oefeningen bestaat deze nu uit vijf fasen:

1. Isometrische fase: De behandeling bestaat uit statische oefeningen die de kniepees gedoseerd belasten.
2. Isotonische fase: Opbouwen van spierkracht en peesbelasting door oefeningen met zware weerstand. De volgende training kan gestart worden als de pijnklachten zijn afgenomen.
3. Energieopslagfase: Introduceren van oefeningen die de kniepees voorbereiden op explosieve bewegingen, zoals springen en landen.
4. Terugkeer naar volledige sportbelasting: Geleidelijk hervatten van sportspecifieke activiteiten met aandacht voor techniek en belasting. Eventueel kunnen er andere sporten gedaan worden die minder belasting geven op de kniepees
5. Onderhoudsfase: Voortzetten van oefeningen om herhaling van de blessure te voorkomen en de pees sterk en gezond te houden.

Elke fase is essentieel en wordt langzaam of snel doorlopen op basis van het doel en de reactie van de kniepees hierop. De oefeningen voor de behandeling van de jumpers knee worden uitgevoerd met een metronoom in een bepaald tempo om ook de aansturing op hersenniveau te optimaliseren. Het herstel van de kniepees duurt helaas ook lang. Bij de meeste sporters duurt het herstel minimaal 3 tot 6 maanden.

Oefeningen voor de jumpers knee

Bekijk hieronder de video voor een zeer effectieve oefening voor de jumpers knee. Deze spanish squat oefening is goed te gebruiken in de eerste fase van de revalidatie. Daarnaast blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat deze oefening voor de jumpers knee kan zorgen voor pijnverlichting. Het effect op de pijn van de jumpers knee is dan vergelijkbaar met het nemen van een paracetomolletje. Deze oefening is ook prima te doen als warming-up of juist na de belasting om de pijnlijke reactie van de jumpers knee te verminderen.

Overige behandelingen bij een jumpers knee

Corticosteroïden

Corticosteroïde injecties voor het herstel bij een jumpers knee worden vaak toegepast vanwege hun korte-termijn pijnverlichting, maar worden afgeraden vanwege negatieve effecten op pees- en collageenweefsel op de midden- en lange termijn. Alternatieven moeten met een sportarts worden besproken als herstel uitblijft.

Shockwave therapie

Dit kan helpen door pijn te verminderen en zo belasting van de kniepees mogelijk te maken. Shockwave therapie moet echter altijd gecombineerd worden met oefentherapie, omdat het de pees zelf niet sterker of belastbaarder maakt. Er is geen bewezen voordeel van één specifieke shockwave-methode boven een andere.

Operaties

Operaties bij een jumpers knee bieden slechts beperkte resultaten en worden alleen overwogen bij chronische, therapieresistente gevallen met duidelijke schade. Herstel na een operatie van de kniepees is langdurig en de uitkomst is niet altijd bevredigend. Daarnaast geeft de operatie van de kniepees weer een nieuwe ontsteking wat het herstel van de aandoening kan beperken.

Wil jij optimaal herstellen van je jumpers knee?

Herstellen van een jumpers knee doe je het beste in 5 fases en is niet moeilijk mits je de juiste principes kent. Met het jumpers knee programma van Kniepijnvrij leer jij als een kniepees te denken en middels het pijn monitor model leer je welke oefeningen voor jou geschikt zijn en of je door kan naar de volgende fase.

Dit is prima uit te voeren in je eigen gym. Om te voorkomen dat je jumpers knee klachten terug komt blijf je onderhoudsoefeningen doen als je weer met je sport bent begonnen. Dit is op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten. Wil jij hier ook gebruik van maken?

Lees dan snel verder over hoe je dat kan realiseren met het online jumpers knee programma van Kniepijnvrij