De 5 meest voorkomende overbelastingsblessures van de knie.
Dit zijn de symptomen van de 5 meest voorkomende overbelastingsblessures van de knie.
Pijn in de knie kan bij verschillende bewegingen ervaren worden. Een goede diagnose stellen is vaak lastig. Je kan kniepijn voelen tijdens of na duursporten en sporten waarbij veel gesprongen wordt, zoals volleybal en basketbal. Maar ook bij fietsen, traplopen, hurken of hardlopen kan je last hebben van pijn in je knie. Of soms heb je al kniepijn bij lang stil staan, lopen of zelfs in de nacht.
Het kan verschillende symptomen hebben. Meestal is er sprake van een vervelende zeurende pijn aan de voorkant, binnenkant of buitenkant van de knie. Soms is deze pijn stekend of scherp. De pijn kan ervoor zorgen dat je je sport en dagelijkse activiteiten niet meer zonder pijn kan doen of het belet je zelfs om deze activiteiten te doen. Een andere vorm van kniepijn is pijn in de knieholte. Dit kan worden veroorzaakt door een verkrampte spier. De musculus plantaris.
Pijn in de knie kan meerdere oorzaken hebben en een goede diagnose is soms best lastig te stellen. Zeker als je niet medisch onderlegd bent. In dit blog leg ik uit hoe je kan bepalen welke verschillende structuren symptomen kunnen geven zodat jij weet wat er aan de hand is met je knie. Het is goed om te weten dat je hierbij vaak helemaal geen operatie nodig hebt. Dit gaat wel om knieklachten die geleidelijk zijn ontstaan, en niet zijn veroorzaakt door een trauma (ongeluk) met je knie. Mocht dit wel het geval zijn dan is het slim om je knie te laten checken in de praktijk van Kniepijnvrij of een praktijk van FysioHolland bij jou in de buurt, om eventueel letsel van de kniebanden en meniscus uit te sluiten.
Ik heb hieronder de 5 meest voorkomende knieklachten beschreven. Door te kijken wat overeenkomt met jouw knieklachten kan je bepalen wat de diagnose van jouw knieklacht is. Lees wel, dit geeft nooit 100% uitsluitsel. Wil je meer zekerheid dan kan je jouw knieklacht laten beoordelen in onze praktijk. Dan krijg je ook gelijk een plan om jouw klachten zo optimaal mogelijk aan te pakken zodat je weer snel kniepijnvrij bent.
Inschrijving online masterclass: "Leer zelf je knieklachten herkennen en los deze op"
1) De lopersknie/tractus iliotibiaal frictiesyndroom/runnersknee
- Locatie van pijn: Buitenzijde van de knie.
- Aard van de pijn: Zeurend tot scherp. Dit neemt vaak toe bij hardlopen en kan ervoor zorgen dat je niet meer verder kan lopen door de pijn. De scherpe pijn zakt af bij wandelen of stilstaan. Maar de zeurende pijn kan lang aanhouden
- Provocatie: Meestal bij hardlopen, soms bij wandelen. Ook fietsen kan de pijn aan de buitenzijde van de knie provoceren. Bijna nooit bij hurken of krachttraining.
- Oorzaak: De lopersknie is echt een overbelastingsblessure. Het ontstaat vaak geleidelijk door overbelasting maar kan ook al ontstaan na 1x een te lange inspanning.
- Risicogroep: sporters, met name hardlopers
- Ontstaansmechanisme: Bij de lopersknie wrijft de peesplaat (tractus iliotibialis) over het botuitsteeksel van je bovenbeen aan de zijkant van de knie (laterale femur condyl). Dit gebeurd rond de 30 graden buiging in de knie en dat geeft de irritatie. Dat is precies de hoek die je knie maakt bij hardlopen. Vandaar dat het de lopersknie heet! Dat dit gebeurt is normaal. Maar als de spanning op de peesplaat toeneemt wordt wrijving versterkt waardoor de peesplaat gaat ontsteken en irritatie geeft. Er is hierbij geen sprake van zwelling in de knie. Soms kan er wel iets zwelling op de pijnlijke plek te zien zijn
Mogelijke oorzaken voor het ontstaan van de lopersknie.
- Te snelle opbouw in trainingsbelasting of te weinig rust
- Te zwakke heupspieren
- Te zwakke bovenbeen en hamstrings
- Bekkenscheefstand door bijvoorbeeld een beenlengte verschil
- Te strakke tractus iliotibialis.
- Afwikkelingspatroon en stand van de voeten
- Matige stabiliteit van de knie
- Slecht schoeisel
- Lopen op een schuine weg waardoor de zijkant van de knie wordt overbelast.
In het rood de plek waar de pijn wordt ervaren.
In het rood de plek waar de pijn wordt ervaren.
2) Patellofemoraal pijnsyndroom / knieschijfpijn.
- Locatie van pijn: Pijn onder of rondom de knieschijf, binnenkant van de knie. Dit is het gewricht tussen de knieschijf en het bovenbeen.
- Aard van de pijn: Vaak zeurende pijn, soms stekend bij een bepaalde hoek in de knie.
- Provocatie: Eigenlijk alles waarbij je druk uitoefent op de knie in gebogen positie. De meest voorkomende provocerende bewegingen zijn: hurken, traplopen, fietsen, springen en zitten met gebogen knieën.
- Diagnose: Wat is het patellofemoraal pijnsyndroom? Eigenlijk is dit best simpel. Dit betekent dat je last hebt van pijn rondom of onder je knieschijf bij tenminste 2 van de volgende activiteiten; traplopen, fietsen, hurken, zitten met gebogen knieën en/of een positieve clark's test. Daarbij is het belangrijk dat andere oorzaken, zoals meniscusletsel, zijn uitgesloten.
- Oorzaak: Het patellofemoraal pijnsyndroom kan meerdere oorzaken hebben en het is vaak moeilijk te achterhalen waardoor het ontstaan is. Lees hiervoor meer in mijn pagina over het patellofemoraal pijnsyndroom. Soms kan er ook sprake zijn van een probleem met het kraakbeen van de knieschijf. Dat is voornamelijk bij ouderen het geval of na een directe val op de knie. Dan is er ook vaker sprake van een zwelling in de knie.
- Risicogroep: Dit wordt ook wel de meisjesknie genoemd. Dat wil zeggen dat het veel voorkomt bij jonge meisjes. Maar het komt ook veel voor bij sporters en militairen door overbelasting.
- Ontstaansmechanismen: Ook dit is een overbelastingsblessure maar wel echt een hele lastige omdat de oorzaak soms moeilijk te achterhalen is. Op deze website ga ik hier uitgebreid op in. Klik hiervoor op deze link.
Mogelijke oorzaken voor het ontstaan van het patellofemoraal pijnsyndroom.
- Te zwakke heupspieren
- Te zwakke bovenbeenspieren en hamstrings
- Verkeerde uitlijning waardoor de knie naar binnen zakt
- Hypermobiliteit
- Te snelle opbouw van sportbelasting
- Zittend beroep
- Bewegingsbeperkingen in de enkel/heup/bekken en lage rug.
- Sensitisatie (overbeschermend zenuwstelsel)
- Matige stabiliteit en coördinatie
In het rood de locatie waar de pijn wordt ervaren bij het patellofemoraal pijnsyndroom
Heb jij last van het patellofemoraal pijnsyndroom en wil je er vanaf?
>> Klik dan hier voor gratis oefeningen en tips voor het patellofemoraal pijnsyndroom
3: Springersknie/Jumpers knee
3) Springersknie/Jumpers knee
- Locatie van pijn: Heel duidelijk gelokaliseerd aan de onderkant van de knieschijf en op de kniepees. Deze pijnklachten zijn soms moeilijk te onderscheiden van het patellofemoraal pijnsyndroom. Het verschil is dat bij het patellofemoraal pijnsyndroom de pijn bij belasten meer wordt terwijl bij de jumpers knee de pijn door belasten afneemt omdat de pees opwarmt. Alleen bij verder gevorderde klachten blijft de pijn ook tijdens inspanning. Er is eigenlijk nooit sprake van zichtbare zwelling in de knie. Op echo kan je meestal wel zwelling zien in de kniepees zelf.
- Aard van de pijn: Vaak zeurende pijn, en soms stekend bij verder door de knieën zakken. Het kan bij opstarten of ontwaken ook stijf aanvoelen. Het hangt ook van het stadium af. Er zijn 4 stadia te onderscheiden. Dit zijn de zogenoemde stadia van Blazina:
1. Pijn/stijfheid in de knie na de inspanning.
2. Pijn in de knie die ook aanwezig is bij de warming-up.
3. Pijn in de knie tijdens de gehele inspanning.
4. Pijn in de knie die ook nog aanwezig is de dag na de inspanning en bij de dagelijkse activiteiten.
In stadia 1 en 2 is er geen pijn of gaat de pijn weg als je verder opwarmt. In stadia 3 en 4 gaat de pijn niet meer weg en blijft zelfs lange tijd (soms zelfs maanden) nog aanwezig. Over het algemeen kan gezegd worden dat hoe hoger je scoort, hoe langer het duurt voordat je weer hersteld bent van de pijn in je knie.
- Provocatie: Bij een jumpers knee wordt de pijn vaak ervaren bij sporten met veel sprongbelasting zoals volleybal, basketbal maar ook bij een sport als rugby komt deze blessure veel voor. De blessure kan echter ook voorkomen bij duursporten zoals hardlopen en fietsen.
- Oorzaak: De jumpers knee is een blessure die ontstaat door overmatige belasting. Meestal ontstaat de blessure als er ineens te veel of te intensief wordt gesport. Een andere reden is dat de rust tussen de trainingen te kort is. Peesweefsel heeft een trage hersteltijd en kan gaan ontsteken als je de pees te weinig rust geeft waardoor de ook pijnlijk wordt.
Mogelijke oorzaken voor het ontstaan van de jumpers knee:
- Spierstijfheid en spierzwakte van de bovenbeenspieren en hamstrings.
- Verminderde romp- en bekkenstabiliteit. Hoewel het een knieprobleem betreft speelt de hele onderste keten stabiliteit (stabiliteit van romp tot voeten) mee. Indien dit onvoldoende is, is de kans op een overbelasting blessure groter.
- Statiekafwijkingen. Statiekafwijkingen zoals platvoeten of holvoeten, beenlengteverschil, X- of O-benen, kunnen een rol spelen bij het ontstaan of onderhouden van een kniepees die pijnlijk is.
- Risicogroep: Sporters van alle leeftijden, en dan met name sporters die een sport beoefenen waarbij veel gesprongen wordt, waarbij er veel duurbelasting is of de kans op een verkeerde beweging hoog is.
In het rood de locatie van de pijn van bij de springensknie.
>>Klik hier voor gratis oefeningen en tips voor de jumpers knee
4) Knieholtepijn / pijn binnenkant knie (plantaris hypertonie)
- Locatie van pijn: Heel duidelijk gelokaliseerd aan de binnenkant van de knie, diep in de knieholte. Omdat de verkrampte spier ook een kapselspanner is kan de pijn ook gevoeld worden aan de voorzijde van de knie omdat daar het kapsel het meest strak zit. Zo kan het zijn dat je last krijgt van klachten wat past bij een jumpersknee of het patellofemoraal pijnsyndroom maar dat dit komt door de verhoogde spanning van de plantaris spier.
- Aard van de pijn: Bij lichamelijk onderzoek zijn de typerende pijnklachten meestal gelokaliseerd in de knieholte, waarbij een constant drukkend gevoel en stekende pijn bij belasten wordt ervaren. Verder spreken patiënten van een strak gevoel rondom de knie. Er kan variatie in klachtenbeeld bestaan, maar in de basis is er een zeurende pijn of een strak gevoel rondom de knie. Er is hierbij geen sprake van een ontsteking.
- Provocatie: Provocerende momenten zijn hurken, op de knieën zitten, traplopen, een helling aflopen en met weerstand fietsen. Kenmerkend is het langdurige beloop van klachten en de therapieresistentie tegen relatieve of totale rust.
- Oorzaak: Klachten worden dikwijls voorafgegaan door een trauma of overbelasting van de knie of de enkel. Ook bij (chronische) instabiliteit van het kniegewricht, een instabiele dynamische beweegketen of als gevolg van een knie operatie kan de m. plantaris als kapselspanner verkrampen.
Knieholtepijn kan ook worden veroorzaakt door verhoogde of gewijzigde trainingsbelasting of optreden bij verandering van looptechniek. Rennen, springen en excentrische belasting zijn provocerend. Wielrennen provoceert klachten als gevolg van geforceerd ‘doorhalen’ of verkeerd afgestelde plaatjes onder de fietsschoen.
Mogelijke oorzaken voor het ontstaan van de plantaris hypertonie:
- Zwakte van de hamstrings
- Stijfheid van de hamstrings
- Verminderde stabiliteit vanuit de enkels/ knie en heup
- Specifieke overbelasting zoals te snelle trainingsopbouw of fietsen op een niet goed afgestelde (race)fiets
- Een trauma of een operatie.
Heb jij last van pijn in de knieholte en wil je hier graag een oplossing voor?
>>Klik dan hier voor gratis oefeningen en tips en start direct met je herstel
5: Hoffitis
- Pijnlocatie:Bij hoffitis zit de pijn aan de voorzijde van de knie.Het weefsel van Hoffa zit onderaan de knieschijf, het loopt onder de kniepees door en bevindt zich ook aan de buiten- en binnenkant hiervan. Je kan het zien als een zacht kussentje. Als je op je knieën zit dan steun je op dit kussentje. Dit kussentje bestaat uit vetachtig weefsel en is zeer goed geinnerveerd. Dat betekent dat er een hoge dichtheid is aan vrije zenuwuiteinden die pijn kunnen geven
- Aard van de pijn: Door de hoge dichtheid aan zenuwvezels is de pijn van hoffitis is vaak scherp bij provocatie. Na provocatie kan het best een tijdje doorzeuren tot soms wel een week. Het weefsel komt doorgaans binnen een week wel weer tot rust omdat het weefsel een hoge metabolische (voeding) acitiviteit kent. Maar als de oorzaak niet wordt aangepakt blijft dit weefsel aan de voorkant van de knie inklemmen en pijn geven.
- Provocatie:De pijn kan ook aanwezig zijn bij traplopen, wandelen, lang staan of bij lopen op (hoge) hakken. Vaak is de buiging van de knie beperkt en soms is er sprake van een soort schurend gevoel bij het buigen en strekken. De meeste provocatie vindt plaats in een hoek tussen 0 en 30 graden. Dat is dus vooral bij lopen, hardlopen en ook fietsen en springen. Door de ontsteking kan het hoffaweefsel verdikken en verharden. Dit is dan vaak ook te voelen aan de linker of de rechter kant van de kniepees. Druk op deze plekken geeft de herkenbare pijn
- Oorzaak: Hoffitis is een ontsteking van het vetlichaam van Hoffa. Dit ontstaat meestal door herhaalde overbelasting waardoor het weefsel inklemt tussen het bovenbeen en het scheenbeen. Ook door een verkeerde sporing van de knieschijf kan hoffaweefsel bekneld raken. Tevens kan dit weefsel ontstoken raken door een val op de knie of door een ander letsel van de knie.
Risicofactoren voor het ontstaan van hoffitis
- Leeftijd tussen 30-40 jaar
- Vrouwen hebben hier vaker last van dan mannen.
- Hypermobiliteit met een overstrekking van de knieën
- Afwijking in het patellofemorale mechanisme.
- Te hoge spanning van de quadriceps. Dit kan zorgen voor meer druk vanuit de knieschijf op het hoffaweefsel
- Een zwelling van het kniegewricht kan ook voor irritatie van het hoffaweefsel zorgen. Omdat het hoffaweefsel tegen het kapsel aanligt zal een zwelling van het kapsel kunnen leiden tot een afname van de ruimt voor het hoffaweefsel.
- Een andere niet vaak beschreven oorzaak is een kijkoperatie. Bij een kijkoperatie gaat de scope door het hoffaweefsel heen. Dit hoffaweefsel kan hierdoor meer littekenweefsel aanmaken wat kan gaan inklemmen. Dit piekt op ongeveer 6 maanden na de kijkoperatie.
Heb jij last van hoffitis? Dit kan je heel effectief aanpakken met de Kniepijnvrij Methode.
>> Klik dan hier voor gratis oefeningen en tips voor het patellofemoraal pijnsyndroom en hoffitis
Gratis online Masterclass knie diagnostiek
Aanrader! Is het voor jou nog niet helemaal duidelijk wat de diagnose is van jouw knieklacht? En kijk je liever dan dat je leest? Neem vrijblijvend deel via deze link aan onze gratis online masterclass over de diagnose van jouw kniepijn en stel je vragen direct aan Stijn!
Kniepijnvrij werkt nauw samen met FysioHolland. Bij FysioHolland is jouw zorg rondom bewegen in goede handen. Onder begeleiding van jouw fysiotherapeut werk jij aan een efficiënt herstel, zodat je snel weer jouw dagelijkse activiteiten pijnvrij kunt uitvoeren.
Fysioholland werkt nauw samen met orthopedisch specialisten van diverse klinieken en ziekenhuizen. Heb jij een probleem met jouw knie en zoek je een gespecialiseerde fysiotherapeut in jouw regio bekijk dan hier de locaties van een FysioHolland vestiging bij jou in de buurt. Mocht het nodig zijn om jouw klacht met een orthopedisch chirurg te bespreken dan kan FysioHolland dit voor jou organiseren.
Henny Heinen
op 19 Nov 2024Leen Struik
op 10 Feb 2025