Het overbeschermende pijnsysteem houdt de kniepijn in stand.
Bij veel van mijn patiënten met chronische pijn in de knie werkt hun pijnsysteem eigenlijk een beetje te goed. Dit klinkt misschien niet verkeerd maar in dit geval helpt het niet mee voor het herstel van de kniepijn. Als ik uitleg wat het overbeschermende pijnsysteem betekent is dit vaak iets nieuws voor ze, ondanks dat pijneducatie een steeds belangrijkere rol speelt in de hedendaagse fysiotherapie. Wat is dit nou precies, zo’n overbeschermend pijnsysteem? En hoe zorg je ervoor dat het weer normaal werkt? Leer er alles over in dit blog van Kniepijnvrij.
Zit de pijn in je knie tussen je oren?
Bij veel van mijn patiënten met het patellofemoraal pijnsyndroom is de pijn geleidelijk ontstaan en de pijn in de knie is dan inmiddels al maanden of jaren aanwezig. Op eventuele scans is niks te zien is. Mijn patiënten geven vaak aan dat ze een hoge pijngrens hebben en alles blijven doen ondanks de pijn. Het frappante is dat de pijngrens voor deze mensen juist lager is. Dit komt door sensitisatie. De structuren zijn gevoeliger geworden waardoor er juist eerder pijn ervaren wordt.
Hoe komt het nou dat de structuren gevoeliger zijn geworden? Dit is een soort vicieuze cirkel. De kniepijn ontstaat meestal door een trauma of door overbelasting. Bij sommige patiënten is er overigens niet altijd een duidelijke fysieke oorzaak voor aan te wijzen. Ook een stressvolle periode in het leven kan bijvoorbeeld hiervoor zorgen. Door de pijn gaan de spieren rondom de knie verkrampen. Als deze patiënten bij mij op de behandelbank liggen is dit vaak goed te voelen. Er staat veel meer spanning op de spieren rondom de knie. Er komt hierdoor dus meer spanning op de knie. En deze spanning zorgt weer voor meer pijn in de knie omdat spanningsreceptoren rondom de knie hierdoor geprikkeld worden. Het los maken van de rug helpt enorm om deze spanning te doen afnemen. Ik heb hier destijds onderzoek naar gedaan. Als je het artikel hierover wilt lezen dan kan je dat hier vinden.
Daarnaast gaat ook het zenuwstelsel eerder reageren op het belasten van de knie. Er worden spanningsreceptoren in de knie geprikkeld bij bewegingen zoals traplopen, fietsen, hurken of zitten met gebogen knieën. Hoewel er geen schade aanwezig is in de knie probeert het zenuwstelsel je toch te waarschuwen als gevolg van de eerdere pijnlijke ervaringen. Het zenuwstelsel kan dat maar op 1 manier doen en dat is het uitzenden van een pijnsignaal. En dat signaal wordt vanuit het brein gegeven. Het klopt dus als er wordt gezegd dat pijn tussen je oren zit. Het betekent alleen niet dat je gek bent of het je verbeeld. Alle pijn komt vanuit het brein, ook bijvoorbeeld het breken van een been. Zenuwen geven door waardoor ze geprikkeld worden en het brein probeert dit juist te interpreteren.
Dit is de rol van emoties bij pijn
Hoe heftiger de emoties rondom pijn hoe heftiger je de pijn in je knie zal ervaren. Dit werkt zo. Als we zaken onthouden bijvoorbeeld zoals bij studeren of een nieuwe taal leren dan wordt dat opgeslagen in het korte, middel of lange termijn geheugen. Je moet dit blijven herhalen om het steeds dieper in je geheugen te krijgen. Maar bij pijn werkt het anders. Dat wordt opgeslagen in het limbische systeem. De hippocampus is een onderdeel van het limbische systeem. Dit deel van het limbisch systeem speelt een belangrijke rol bij de emoties en angst. De hippocampus koppelt deze emotie aan een bepaalde handeling of situatie. Het brein is ingesteld op het voorkomen van schade en van pijn. Hierdoor worden deze ervaringen diep in het systeem opgeslagen om herhaling in de toekomst te voorkomen. Chronische kniepijn zoals het patellofemoraal pijnsyndroom zal niet overgaan als je geen vat kracht op je emoties rondom deze pijn. Hoe meer emoties je ervaart rondom de pijn in je knie hoe heftiger de pijn zal zijn. Maak dus van je fysieke klacht geen mentaal probleem. Mijn patiënten met chronische kniepijn koppelen onbewust veel emoties aan hun pijn in de knie. Ze voelen boosheid, verdriet, frustratie dat ze door de pijn in hun knie niet de dingen kunnen doen die ze zo graag zouden willen doen. Een stukje wandelen, uitgaan, werk, fietsen, of sporten lukt niet meer door de pijn in de knie. Het is daarom ook niet gek dat uit onderzoek blijkt dat mensen die last hebben van chronische kniepijn zoals het patellofemoraal pijnsyndroom ook vaak tekenen ervaren van depressie of sombere gedachtes.
Het is dus zaak om de emoties los te gaan koppelen van de pijn in de knie. Hoe meer aandacht je aan de pijn geeft hoe groter het wordt. Het omgekeerde is ook waar. Hoe minder aandacht je de pijn geeft hoe kleiner het wordt. Het is daarom belangrijk om kennis te hebben van het pijnsysteem.
Dit is functionele en niet functionele kniepijn
Er moet onderscheid gemaakt worden tussen functionele en disfunctionele pijn. Bij functionele pijn is er sprake van echte schade zoals het breken van je been of dreigt er schade te ontstaan. Dan is het pijnsignaal dus functioneel omdat dit zorgt voor actie om de pijn te voorkomen of te verhelpen. Bij disfunctionele pijn gaat dit niet helemaal goed in het brein. Eigenlijk gaat dit zelfs een beetje te goed. Het brein reageert te beschermend op prikkels/informatie vanuit de knie. Hierbij hebben we al geleerd dat de hippocampus moties koppelt aan ervaringen. Het pijnsysteem leert op basis van het verleden en op verwachtingen van de toekomst. Als een bepaalde activiteit in het verleden pijn gaf in de knie en je hier veel mee bezig was zal je pijnsysteem je al weer onbewust gaan waarschuwen dat als je dezelfde activiteit weer gaat doen dit ook weer pijn zal gaan doen ook al is er geen schade of dreigende schade! De pijn zit dan in het pijnsysteem en niet meer in je knie, al voel je het dus wel in je knie.
Pijn waarbij er geen schade dreigt of optreedt, zoals bij het patellofemoraal pijnsyndroom is disfunctioneel. Dit betekent dat de pijn niet helpt om de knie te beschermen of om te voorkomen dat de knie beschadigd raakt. Het maakt hierbij dus veel uit welke gedachtes je hebt over de pijn. Zie het als een volumeknop. Hoe meer je ermee bezig bent, bewust en onbewust, hoe meer de pijn op de voorgrond komt te staan en hoe heftiger deze kan worden ervaren. Als er bijvoorbeeld gedacht wordt dat de kniepijn schadelijk kan zijn, je maakt je er zorgen om of je negeert het juist. Dit kan allemaal de pijn in stand houden. Mijn advies: Bedenk dat dit je overbeschermende pijnsysteem is en focus bijvoorbeeld op je andere knie (als die geen pijn geeft) of op de omgeving. Lach erom en wees dankbaar dat je systeem je probeert te beschermen. En vertrouw erop dat je lichaam zich aanpast aan de belasting. Belangrijk is wel dat je de belasting rustig opbouwd, elke dag een beetje meer dan de dag ervoor, en niet ineens heel veel gaat doen. Anders raakt je pijnsysteem weer in de stress en dit kan het pijnpatroon juist weer versterken.
Dit is de oplossing bij chronische kniepijn
Een groot deel van de oplossing bij chronische niet functionele knieklachten is om te zorgen dat je het pijnpatroon kan gaan doorbreken. Dus dat betekent concreet dat je niet bang moet zijn de knie te belasten, de pijn geeft immers niet aan dat er iets beschadigd is in de knie, maar ook dat je niet door de pijngrens heen moet gaan, dit houdt het patroon namelijk in stand. Hoe je dit moet doen is in het blog over dosering besproken. Daarnaast moet je aan de volumeknop draaien van het zenuwstelsel. Per persoon verschilt het hoe dit het beste gedaan kan worden. Het is essentieel dat je weet wat je lichaam je probeert te vertellen en hoe je hiernaar moet luisteren. Dit kan zijn dat je wat aan je stress moet doen, beter moet slapen, meer moet bewegen, effectiever moet trainen of je focus moet verleggen.
Ben jij klaar met de pijnklachten aan je knie en wil je weer een fit, vitaal en Kniepijnvrij leven leiden?
Met de succesvolle kniepijnvrij methode leer jij waarom jouw knie precies pijn doet en wat je kan doen om dit pijnpatroon te doorbreken en ervoor te zorgen dat je jouw kniepijn wel op kan lossen.
Weet je nog niet precies wat er aan de hand is met jouw knie? Doe dan eerst de gratis kniepijnvrij test en ontvang gelijk tips en oefeningen die je direct kan doen om de pijn in jouw knie te verminderen.
Kniepijnvrij werkt nauw samen met FysioHolland. Bij FysioHolland is jouw zorg rondom bewegen in goede handen. Onder begeleiding van jouw fysiotherapeut werk jij aan een efficiënt herstel, zodat je snel weer jouw dagelijkse activiteiten pijnvrij kunt uitvoeren.
Fysioholland werkt nauw samen met orthopedisch specialisten van diverse klinieken en ziekenhuizen. Heb jij een probleem met jouw knie en zoek je een gespecialiseerde fysiotherapeut in jouw regio bekijk dan hier de locaties van een FysioHolland vestiging bij jou in de buurt.
