Een optimaal herstellend vermogen van het lichaam zorgt voor een sneller herstel van je kniepijn
Wat valt je op als je bovenstaand filmpje bekijkt? Dit filmpje is 9 januari opgenomen, midden in de tweede lockdown. De sportscholen zijn dicht en het is koud buiten. Toch weerhoudt dit alle mensen die je ziet niet om te gaan bewegen. Kijk en hier word ik nou blij van! Op dit filmpje is nagenoeg iedereen die je ziet aan het sporten. En daarmee werken ze aan hun conditie, hun spierkracht en hun mentale fitness. En wat minstens net zo belangrijk is in deze corona tijd is dat ze ook werken aan hun immuunsysteem. En dat dat immuunsysteem goed functioneert is essentieel in deze tijd van de pandemie. Het is inmiddels bewezen dat je al binnen enkele weken je immuunsysteem kan verbeteren! (1)
Een goed functionerend immuunsysteem zorgt er namelijk voor dat je lichaam een sterk antwoord heeft mocht je toch besmet worden door het coronavirus. De kans dat je dus ernstige complicaties krijgt en naar de IC moet neemt significant af als je een goed werkend immuunsysteem hebt. Kijk en dat zou heel veel impact kunnen hebben op bestrijding van deze pandemie!
De aangeboren afweer helpt je om fit te blijven
Driekwart van de mensen op de IC hebben overgewicht, aanzienlijk meer dan wanneer je naar de hele bevolking kijkt (50 procent). En ook meer dan de grote risicocategorie, oudere mannen, van wie 65 procent te zwaar is. Een derde van de Covid-patiënten op de IC heeft met een body mass index van 30 of hoger ernstig overgewicht (obesitas). Deze aandoeningen zorgen ervoor dat de werking van het immuunsteem wordt onderdrukt. Het immuunsysteem is een complex samenspel van witte bloedcellen, signaalstoffen, antistoffen en een ‘geheugen’ van immuuncellen. Indringers, zoals het coronavirus wordt op 2 fronten aangepakt. De ‘aangeboren afweer’ begint meteen met het opruimen van het virus en het rekruteren van meer immuuncellen. Mensen met te veel buikvet – dat zegt meer over de risico’s dan gewicht – hebben chronische ontstekingen in de vetcellen waardoor het immuunsysteem al voortdurend hyperactief is. Daardoor kan het minder goed op andere prikkels reageren. En zo kunnen virussen makkelijker het lichaam binnendringen en zich vermenigvuldigen.
De verworven afweer komt later in actie
Dan is er nog een tweede front, het verworven immuunsysteem, dat komt na een aantal dagen in actie. Die ‘adaptieve afweer’ reageert gericht op het virus en maakt specifieke antistoffen aan. Bovendien bouwt dit systeem een geheugen op voor elke afzonderlijke ziekteverwekker. Ook die verworven afweer werkt minder goed bij obesitas. Bij griepvirussen zien we dat mensen met obesitas vaker last hebben van een ernstiger verloop en terugkerende infecties. Vaccins werken bij die mensen ook vaak minder goed dan gemiddeld.
Hoe kunnen we ons immuunsysteem dan verbeteren?
Het Erasmus MC volgde een groep mensen met een gemiddelde BMI van 38 (dat is bijvoorbeeld 110 kilo bij een lengte van 1.70 meter). Onder begeleiding deden 27 mensen mee aan een zogenaamde Gecombineerde Leefstijl Interventie met gedragstherapie: eten volgens de Schijf van Vijf, voldoende beweging, slaap en ontspanning. Na tien weken, het eerste meetmoment, was te zien dat bij sommige deelnemers onderdelen van de verworden afweer waren verbeterd: bepaalde afweercellen functioneerden beter. Na anderhalf jaar gezond leven was de afweer verder verbeterd. Deze mensen vielen gemiddeld 5 procent af. Je hoeft dus niet op een normaal gewicht te komen om verbeteringen te zien. Hoe hoger je gewicht, hoe meer winst er te halen valt.”
Het omgekeerde geldt ook. Van twee weken niet bewegen gaat je afweer, ook bij een gezond gewicht, al achteruit. Een gezonde leefstijl is dus voor iedereen belangrijk.
Wat heeft een goede gezondheid met het herstel van mijn kniepijn te maken?
Als je gezond eet, goed slaapt en genoeg beweegt herstelt je lichaam beter. Dat geldt niet alleen voor het herstel na een verkoudheid, een griepje of zelfs na een ernstige ziekte zoals kanker maar ook voor blessures. We zien allemaal dat topvoetballers bijvoorbeeld veel sneller weer wedstrijdfit zijn na een ernstige knieblessure zoals een gescheurde kruisband dan amateursporters. Hun spieren zijn sterker en hun lichaam is fit waardoor sneller herstelt van een trainingsprikkel. Ik zie dat ook bij mijn collega’s die patiënten revalideren na een nieuwe knie of nieuwe heup operatie. De fitte patiënten herstellen veel sneller en met minder pijn dan de patiënten met overgewicht die precies dezelfde operatie hebben ondergaan.
En in mijn eigen ervaring is dat ook zo. Mijn patiënten met kniepijn die fit zijn herstellen sneller en hebben minder pijn in de knie dan mijn patienten die overgewicht hebben. Dit geldt zeker als er sprake is van een kraakbeenirritatie van het knieschijfgewricht. Een hoger vetpercentage zorgt ervoor dat de ontsteking in stand wordt gehouden of veel trager verdwijnt. Een te hoog vetpercentage zorgt voor chronische ontstekingen in het lichaam zoals we al konden lezen maar ook van het kraakbeen! Kraakbeen slijt dus niet alleen door belasting maar ook door chronische ontstekingen vanuit overgewicht!
Fitte mensen herstellen sneller en beter van de pijn in hun knie
Ik behandel heel veel fitte (top)sporters voor hun pijn in de knie maar ik zie ook vaak mensen met pijn in hun knie die niet fit zijn. Met beide groepen werk ik erg graag, misschien met de laatste groep nog wel liever! En dat is omdat er bij deze groep nog meer ter bereiken is. Ik kijk nooit naar de knieblessure alleen maar naar de hele persoon. En deze veroordeel ik niet. Overgewicht hebben is niet makkelijk en je krijgt veel te maken met vooroordelen. Als je in een gezonde omgeving bent opgegroeid met alle mogelijkheden is het veel makkelijker om fit te zijn dan als je in een ongezonde omgeving bent opgegroeid en ook nog het nodige hebt meegemaakt waardoor je letterlijk en figuurlijk niet lekker in je vel zit. Dit zijn zaken die ik bespreek met mijn patiënten. We bekijken hoe je door beter te ademen, betere slaaproutines te integreren en door meer gedoseerde beweging in de buitenlucht vitaler kan worden zodat we voor de knie de ideale mentale en fysieke voorwaarden creëren voor een optimaal herstel. Soms schakel ik daarbij een diëtist of een psycholoog in. Zo komt het heel vaak voor dat deze patiënt niet alleen van zijn of haar knieklacht af komt maar ook weer goed slaapt, fitter is en een nieuwe leefstijl heeft gevonden waar hij of zij zich prettig in voelt. Dit zijn eerlijk gezegd mijn mooiste successen, gewoon omdat ze de meeste impact maken op iemands leven.
Met de Kniepijnvrij Methode kan ik het leven van mensen positief veranderen en daar word ik blij van. Dat is mijn missie, mijn doel, mijn passie.
Heb je zelf pijn in je knie en wil je daar graag van af?
>>Bekijk hier onze online programma's en wordt snel weer kniepijnvrij!
1) Van Rossem et al 2020. The Impact of Obesity and Lifestyle on the Immune System and Susceptibility to Infections Such as COVID-19. Front. Nutr., 19 November 2020.
